NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU, NGÔI SAO SÁNG TRONG BẦU TRỜI VĂN NGHỆ DÂN TỘC
( Phạm Văn Đồng )
I. VÀI NÉT CHUNG
1. Tác giả
– Phạm Văn Đồng (1906 – 2000) quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức tỉnh Quảng Ngãi.
– Là nhà chính trị, kinh tế, quản lí đồng thời cũng là nhà văn hóa, nhà văn nghệ tài ba.
+ Tham gia các hoạt động yêu nước và cách mạng từ khi chưa đầy hai mươi tuổi. Từng bị thực dân Pháp kết án tù, đày ra Côn Đảo. Tham gia xây dựng căn cứ địa cách mạng ở biên giới Việt – Trung. Được bâu vào Ủy ban Dân tộc giải phóng.
+ Sau Cách mạng có nhiều cống hiến trong việc xây dựng quản lí nhà nước. Từng là Trưởng phái đoàn Chính phủ Việt Nam tham dự các hội nghị: Phông-ten-nơ-blô (1946), Giơ-ne-vơ (1954). Đảm nhiệm các cương vị quan trọng trong Chính phủ như: Bổ trưởng Bộ Ngoại giao, Thủ tướng, Chủ tịch Hội đồng Bộ Trưởng…
+ Luôn dành mối quan tâm đặc biệt đến mặt trận văn hóa văn nghệ.
2. Tác phẩm
– Hoàn cảnh sáng tác: nhân kỉ niệm ngày mất nhà thơ Đồ Chiểu
– Bố cục: 3 phần
II. ĐỌC HIỂU
1. Nguyễn Đình Chiểu – Ngôi sao sáng
a. Cách đặt vấn đề:
– Đặt vấn đề trực tiếp: nêu 2 lý do
– Nội dung vấn đề: Nguyễn Đình Chiểu là một nhân cách trong sáng, một nhà thơ yêu nước, một tác giả văn học cần được nghiên cứu tiềm hiểu và đề cao hơn nữa.
b. Cách triển khai luận điểm:
– Luận điểm 1: Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước
+ Luận cứ 1: Tư tưởng, thời cuộc và những mất mát riêng -> trang văn biểu lộ tâm hồn, tư tưởng.
+ Luận cứ 2: Quan điểm thơ văn: dùng để đấu tranh chống lại các thế lực hung hãn, nhà văn dùng ngòi bút để làm tròn xứ mệnh đó.
– Luận điểm 2: Thơ văn yêu nước của Đồ Chiểu là tấm gương phản chiếu phong trào kháng Pháp oanh liệt và bền bỉ của nhân dân Nam Bộ
+ Luận cứ 1: Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu ca ngợi những con người anh hùng yêu nước.
+ Luận cứ 2: Đánh giá tác phẩm “Văn tế…”
+ Luận cứ 3: Nhận xét về thơ Đường Luật
– Luận điểm 3: Lục Vân Tiên – một tác phẩm lớn nhất của Nguyễn Đình Chiểu, phổ biến trong dân gian, nhất là ở Miền Nam.
+Luận cứ 1: Giá trị nd
+ Luận cứ 2: Giá trị nt
c. Cách kết thúc vấn đề:
-Nêu vị trí của Nguyễn Đình Chiểu trong ls văn học, trong đời sống tâm hồn dân tộc và trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.
2. Giá trị tác phẩm:
– Nội dung sâu sắc, xúc động về nhà thơ mù có tài, có tâm.
– NT:
Bố cục chặt chẽ
Luận điểm rõ ràng
Lập luận sáng sủa
=> Thuyết phục người đọc