ÔN TẬP PHẦN LÀM VĂN LỚP 11
I. ÔN TẬP CÁC THAO TÁC LẬP LUẬN
- Mục đích: làm rõ đặc điểm về nội dung , hình thức , cấu trúc và các mối quan hệ bên trong, bên ngoài của đối tượng (sự vật, hiện tượng,…)
- Yêu cầu: khi phân tích cần:
- Chia , tách đối tượng thành các yếu tố theo những tiêu chí, quan hệ nhất định.
- Cần đi sâu vào từng yếu tố, khía cạnh, song cũng cần đặc biệt lưu ý quan hệ giữa chúng với nhau trong một chỉnh thể thống nhất.
-Mục đích: làm sáng rõ đối tượng đang nghiên cứu trong tương quan với đối tượng khác à Bài văn NL sáng rõ, cụ thể,sinh động, có sức thuyết phục.
-Yêu cầu: so sánh phải đặt các đối tượng vào cùng bình diện, đánh giá trên cùng 1 tiêu chí và sự giống nhau và khác nhau, nêu rõ ý kiến , quan điểm của người viết.
- Bác bỏ và dùng lí lẽ và chứng cứ để gạt bỏ những quan điểm, ý kiến sai lệch hoặc thiếu chính xác ,….từ đó, nêu ý kiến đúng của mình để thuyết phục người nghe.
- Có thể bác bỏ một luận điểm, luận cứ hoặc một cách lập luận và nêu tác hại, chỉ ra nguyên nhân hoặc phân tích những khía cạnh sai lệch, thiếu chính xác của luận điểm, luận cứ, lập luận ấy.
- Khi bác bỏ cần có thái độ khách quan, đúng mực.
- Mục đích: Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc tán đồng với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình về một hiện tượng, vấn đề trong đời sống (trong văn hóa)
- Yêu cầu:
- Trình bày rõ ràng, trung thực hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.
- Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định của mình là xác đáng.
- Có những ý kiến bàn luận sâu sắc.
II. ÔN TẬP VỀ YÊU CẦU VÀ CÁCH THỨC TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
1. Khái niệm
- Tóm tắt văn bản nghị luận và trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản gốc theo một mục đích định trước.
2.Yêu cầu:
- Đọc kĩ văn bản gốc.
- Dựa vào nhan đề, phần mở đầu và kết thúc để lựa chọn những ý, những chi tiết phù hợp với mục đích tóm tắt.
- Đọc kĩ từng đoạn trong phần triển khai để nắm được các luận điểm và luận cứ làm sáng tỏ mục đích của văn bản.
- Tìm cách diễn đạt ngắn gọn, mạch lạc nội dung tóm tắt. văn bản tóm tắt càn phản ánh trung thực nội dung văn bản gốc .
III. ÔN TẬP VỀ YÊU CẦU VÀ CÁCH THỨC VIẾT BẢN TIN
- Yêu cầu: trước khi viết bản tin, cần khai thác, lựa chọn sự kiện có ý nghĩa cụ thể, chính xác.
- Tiêu đề và phần mở đầu của bản tin thường nêu trực tiếp, chứa đựng những thông tin khái quát, quan trọng nhất. Phần sau có thể chi tiết hóa, giá trị nguyên nhân hoặc kết quả, tường thuật chi tiết sự kiện.
IV. ÔN TẬP VỀ YÊU CẦU VÀ CÁCH THỨC VIẾT TIỂU SỬ TÓM TẮT
- Yêu cầu: văn bản tiểu sử tóm tắt cần chính xác , ngắn gọn nhưng phải nêu được những nét tiêu biểu về cuộc đời, sự nghiệp của người được giới thiệu.
- Bố cục:
- Giới thiệu khái quát về nhân thân (họ tên, ngày tháng năm sinh,quê quán, gia đình, học vấn ,….) của đối tượng.
- Hoạt động xã hội của người được giới thiệu (làm gì ? ở đâu ?mối quan hệ với mọi người xung quanh ?)
- Những đóng góp, thành tựu tiêu biểu
- Đánh giá chung ?
V. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Các thao tác lập luận sử dụng trong bài “Về luận lí xã hội ở nước ta “ của Phan Châu Trinh:
- Thao tác lập luận bác bỏ.
- Thao tác lập luận phân tích.
- Thao tác lập luận bình luận.
(nêu ví dụ cụ thể)
Bài tập 2: Khi phân tích cần nêu rõ :
- phân tích những lí do có thể nói :”Thất bại là mẹ thành công”
- CM tính đúng đắn của câu danh ngôn bằng các dc cụ thể trong hiện thực.
- bác bỏ những quan niệm sai lầm-dc.