Khái niệm luật hành chính
Với nghĩa là một ngành luật thì “luật hành chính” là một ngành luật về quản lý Nhà nước. “Quản lý Nhà nước” ở đây được giới hạn trong hoạt động chấp hành và điều hành của các cơ quan Nhà nước.
Do vậy, luật hành chính là tổng hợp các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tổ chức và thực hiện hoạt động chấp hành và điều hành của các cơ quan quản lý Nhà nước đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Luật hành chính cũng giống như các ngành luật khác có đối tượng điều chỉnh riêng và phương pháp điều chỉnh riêng.
Đối tượng điều chỉnh của luật hành chính
Đối tượng điều chỉnh của luật hành chính là các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tổ chức và thực hiện hoạt động chấp hành và điều hành của các cơ quan Nhà nước đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội. Các quan hệ xã hội mà luật hành chính điều chỉnh có thể chia thành bốn nhóm sau:
– Các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình thực hiện các hoạt động chấp hành và điều hành của cơ quan quản lý Nhà nước.
– Các quan hệ trong hoạt động chấp hành, điều hành hình thành trong hoạt động xây dựng tổ chức công tác nội bộ của các cơ quan quản lý Nhà nước.
– Các quan hệ xã hội mang tính chấp hành và điều hành phát sinh trong hoạt động xây dựng và tổ chức công tác của các cơ quan kiểm sát, cơ quan xét xử, cơ quan quyền lực.
– Những quan hệ xã hội mang tính chấp hành, điều hành phát sinh trong hoạt động của các cơ quan Nhà nước không thuộc hệ thống cơ quan quản lý và hoạt động của các tổ chức xã hội khi nó được trao quyền thực hiện một số chức năng Nhà nước cụ thể.
Như vậy, các quan hệ xã hội thuộc lĩnh vực quản lý Nhà nước, các quan hệ xã hội mà luật hành chính điều chỉnh bao giờ một bên chủ thể cũng mang quyền lực Nhà nước, nhân danh Nhà nước và bên còn lại phải chấp hành quyền lực đó.