Nổi bật nhất trong các bộ phận an sinh xã hội của Việt Nam đó là Bảo hiểm xã hội. Đây là một bộ phận cấu thành quan trọng nhất của hệ thống an sinh xã hội nhằm góp phần ổn định đời sống người lao động và gia đình họ trong các trường hợp: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, mất việc làm, hết tuổi lao động, gặp rủi ro hoặc các khó khăn khác. Nếu như trước đây, đối tượng Bảo hiểm xã hội ở nước ta chỉ bó hẹp trong phạm vi công nhân viên chức Nhà nước, lực lượng vũ trang; tài chính Bảo hiểm xã hội chủ yếu là do ngân sách Nhà nước đảm nhận thì đến nay đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội mang tính xã hội rộng lớn, được áp dụng đối với mọi người lao động trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế số người tham gia Bảo hiểm xã hội không ngừng tăng lên hàng năm. Tuy nhiên,việc triển khai Bảo hiểm xã hội hiện nay vẫn còn tồn tại rất nhiều hạn chế:
– Số tiền nợ đọng Bảo hiểm xã hội của các đơn vị sử dụng lao động từ trước đến nay còn rất lớn làm ảnh hưởng tới việc giải quyết quyền lợi của người lao động.Nguyên nhân chủ yếu là chưa có giải pháp tích cực chống thất thu, chế tài chưa đủ mạnh để buộc người sử dụng lao động thực hiện nghĩa vụ.
– Mức đóng Bảo hiểm xã hội hiện nay còn thấp, nếu giữ nguyên tỷ lệđóng phí hiện nay thì có khả năng bị hụt quỹ trong tương lai.
– Trong các chế độ Bảo hiểm xã hội hiện hành đang thí triển khai chế độ bảo hiểm thất nghiệp,tuy nhiên số lượng ng tham gia đang khá khiêm tốn và khâu xét nhận bồi thường còn gặp nhiều hạn chế. trong khi thị trường lao động biến động, khủng hoảng kinh tế giai doạn hiện nay làm tỷ lệ thất nghiệp tăng, người lao động mất việc làm chưa được hưởng hỗ trợ cần thiết…
– Về chế độ trợ cấp tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp: cách xác định tai nạn lao động theo như quy định hiện nay là chưa rõ ràng, đặc biệt trường hợp tai nạn lao động trên đường đi từ nhà ở đến nơi làm việc và ngược lại rất khó xác định. Đây là vấn đề gây bất cập nhất, có khả năng phát sinh tiêu cực trongviệc thực hiện chế độ trợ cấp này. Một điểm hạn chế nữa là việc trả trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp dựa trên tiền lương tối thiểu là chưa phù hợp với nguyên tắc đóng – hưởng Bảo hiểm xã hội.
– Loại hình BHYT tự nguyện hiện nay tuy số người tham gia tăng nhanh, song mức phí phải đóng lại quá thấp (trong khi đó giá thuốc, giá viện phí lại có xu hướng tăng lên đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng khám chữa bệnh..)
Từ thực tại của những hạn chế nêu trên,thiết nghĩ những cỏ quan ban ngành về Bảo hiểm xã hội cần có những chính sách,chương trình truyền thông sâu rộng hơn nữa tới mọi tầng lớp ng dân,doanh nghiệp sử dụng lao độngthuộc phạm vi tham gia Bảo hiểm xã hội để họ hiểu rõ dc về quyền lợi và nghia vụ của mình góp phần xây dựng và hoàn thiện hệ thống Bảo hiểm xã hội làm cho nó trở thành trụ cột của mạng lưới an sinh xã hội: