Xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp thương mại có ý nghĩa vô cùng to lớn đến sự phát triển của doanh nghiệp. Tùy vào mỗi điều kiện cụ thể mà các doanh nghiệp thương mại có thể áp dụng những phương pháp, cách thức xây dựng những phương án khác nhau. Thông thường có các phương pháp sau:
a. Phương pháp xây dựng chiến lược kinh doanh từ trên xuống
(1). Phổ biến dự thảo chiến lược từ trên xuống.
(2). Xây dựng chiến lược các đơn vị chức năng, phổ biến chiến lược kinh doanh cho đơn vị trực thuộc. Các đơn vị trực thuộc xây dựng chiến lược cho mình
+ Lãnh đạo các doanh nghiêp xây dựng chiến lược cấp công ty dựa vào căn cứ khoa học và thực tiễn để xác định các mục tiêu, hệ thống giải pháp, chính sách, điều kiện chủ yếu lâu dài. Sau đó sẽ phổ biến những dự thảo chiến lược này xuống cac đơn vị chức năng và đơn vị trực thuộc.
+ Các phòng ban chức năng, trên cơ sở định hướng dự thảo chiến lược của công ty, căn cứ vào kinh nghiệm hoạt động thực tế thực hiện các chức năng của đơn vị và các điều kiện khác của môi trường kinh doanh mà dự thảo chiến lược cho đơn vị mình phù hợp với chiến lược của công ty. Chiến lược này sẽ thông báo cho đơn vị trực thuộc của mình.
+ Các đơn vị trực thuộc: dựa vào chiến lược cấp công ty và bộ phận chức năng, các điều kiện cụ thể kinh doanh các mặt hàng, lĩnh vực, khu vực thị trường mà xây dựng các mục tiêu, biện pháp cho hoạt động của mình.
Theo phương pháp này, mỗi cấp quản trị có hệ thống phương án chiến lược của mình. Chiến lược của các cấp dưới bao giờ cũng phải đảm bảo tính thống nhất vs chiến lược cấp trên, và đảm bảo tính tính cụ thể .
b. xây dựng chiến lược từ dưới lên.
Theo phương pháp này các đơn vị cơ sở tự xây dựng chiến lược cho đơn vị mình sau đó sẽ trình lên cấp trên trực tiếp sau đó sẽ tổng hợp lại xây dựng chiến lược chung cho công ty. Các chiến lược của câp quản trị cấp dưới được làm cơ sở để hoạch định chiến lược cấp trên trực tiếp và cấp công ty.
(1). các đơn vị trực thuộc sẽ xây dựng chiến lược rùi gửi lên cấp trên trực tiếp.
(2). Các bộ phận chức năng xây dựng chiến lươcj gửi lên lãnh đạo cấp công ty, lãnh đạo cấp công ty tổng hợp lại xây dựng chiến lược cấp công ty.
C. Kết hợp 2 phương án riêng.
Quy trình phương pháp hỗn hợp xây dựng chiến lược kinh doanh của Doanh nghiệp:
(1). Phổ biến dự kiến về mục tiêu, giải pháp chiến lược.
(2). Bộ phận chức năng phổ biến dự kiến chiến lựoc của mình và phổ biến cho cấp dưới.
(3). Các bộ phận trực thuộc xây dựng chiến lược và gửi lên cho đơn vị cấp trên.
(4). Các cấp chức năng tổng hợp câp chiến lược cấp dưới và tổng hợp thành chiến lược của cấp mình, gửi lãnh đạo công ty để tổng hợp và xây dựng thành chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.