Khái niệm Cơ quan lãnh sự: Là cơ quan quan hệ đối ngoại của nhà nước ở nước ngoài , nhằm thực hiện chức năng lãnh sự trong một khu vực lãnh thổ nhất định của nước tiếp nhận, trên cơ sở thoả thuận giữa hai nước hữu quan.
Chức năng của cơ quan lãnh sự:
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nước , công dân và pháp nhân nước mình tại nước tiếp nhận lãnh sự trong phạm vi pháp luật quốc tế;
Cấp hộ chiếu và giấy thông hành cho công dân nước mình; cấp thị thực và các giấy tờ cần thiết khác cho những người muốn đến nước cử lãnh sự;
Thực hiện chức năng công chứng một số giấy tờ, tài liệu cho công dân, pháp nhân nước mình ở nước sở tại và thực hiện các công việc có tính chất hành chính khác, như đăng ký kết hôn, chứng nhận khai sinh…;
Cứu trợ và giúp đỡ các tổ chức và công dân nước mình;
Giới thiệu người đại diện hoặc tự mình làm đại diện cho công dân nước mình trong quá trình tố tụng tại nước tiếp nhận, trong trường hợp công dân đó không có khả năng tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Trong trường hợp công dân nào đó của nước mình bị bắt, giam giữ , tạm giam …ở nước sở tại, viên chức lãnh sự có quyền thăm hỏi, tiếp xúc và áp dụng các biện pháp bảo đảm đại diện pháp lý cho người đó.Chức năng này của cơ quan lãnh sự phải được thực hiện phù hợp với pháp luật của nước sở tại;
Thực hiện trách nhiệm giúp đỡ tàu thuyền, máy bay cũng như đoàn thuỷ thủ , phi hành đoàn của nước mình tại khu vực lãnh sự, có một số quyền hạn nhất định đối với các tàu thuyền , máy bay này.
Như vậy, chức năng của cơ quan lãnh sự không bao gồm mọi lĩnh vực quan hệ giữa nước mình với nước tiếp nhận.Cơ quan lãnh sự không trực tiếp quan hệ với chính quyền trung ương nước sợ tại mà chỉ quan hệ với chính quyền địa phương trong phạm vi khu vực lãnh sự.