Sau khi lên ngôi thành lập nước Âu Lạc, Nhà nước đã có những thay đổi về kinh tế, chính trị, quân sự như thế nào? và nhà nước Âu Lạc sụp đổ ra sao ? Chúng ta tìm hiểu bài này.
4/ Thành Cổ Loa và lực lượng quốc phòng.
– Sau khi lên ngôi, An Dương vương cho xây thành (thành Cổ Loa).
Cấu trúc:
- Thành có 3 vòng khép kín, tổng chiều dài chu vi 16.000m
- Chiều cao: 5 – 10m
- Mặt thành rộng trung bình 10m.
- Chân thành rộng từ 10 – 20m
- Các thành đều có hào nước (rộng từ 10 – 30m) bao quanh, các hào thông với nhau vừa nối với Đầm Cả, vừa nối với Sông Hoàng, có thể ra Sông Hồng.
- Bên trong thành nội là nơi ở và làm việc của vua và các Lạc hầu, Lạc tướng.
Nhận xét :
- Cổ Loa là một quân thành.
- Là một công trình kiến trúc to lớn, độc đáo và sáng tạo xây dựng cách đây hơn 2000 năm.
- Là một căn cứ quân sự lợi hại, một vị trí phòng thủ kiên cố.
- Thể hiện trình độ phát triển cao của nước Âu Lạc, là biểu tượng của nền văn minh Việt Cổ.
Vì sao gọi là loa thành?
Cổ Loa có tên gọi là Chạ Chủ và Khả Lũ (theo An Nam chí lược của Lê Chắc chép thế kỷ XIV). Đến thế kỷ XV mới xuất hiện tên Loa thành và Cổ Loa (Có hình xoáy trôn ốc).
mô tả thêm, cụ thể 3 vòng trên sơ đồ.
Vòng thành nội: Hình chữ nhật, chu vi 1650m, cao 5m, mặt thành rộng 6->12m, chỉ có 1 cửa mở về hướng Nam phía TB giữa 2 vòng trong và ngoài có gò Đông Bắn, Đồng Chuông, Đồng Giáo,
Vòng thành trung: Là 1 vòng thành khép kín, có chu vi khoảng 6500m cách thành nội không đều và không có hình dáng cân xứng, phía Nam và Đông gần nhau, phía Bắc và Tây cách xa nhau.Thành có 5 cửa……..
Thành ngoại: Là 1 vòng khép kín, không có hình dáng rõ rệt chu vi khoảng 8m, cao 8m, chân thành rộng khoảng 12 -> 20m, thành ngoại có thêm 3 cửa Bắc, Đông, và Tây Nam…
=>Các thành đều có hào bao quanh……
Em có nhận xét gì về việc xây dựng công trình thành Cổ Loa vào thế kỷ III ->II TCN ở Âu Lạc ?
Đây là công trình lao động quy mô nhất của Âu Lạc, cách đây hơn 2000 năm, thể hiện tài, sáng tạo, kỹ thuật xây thành của nhân dân ta…)
Tại sao nói Cổ Loa là một quân thành.
Lực lượng quân đội lớn, bộ binh, thuỷ binh được trang bị vũ khí băng đồng, giáo, rìu, …nỏ. Thành Cổ Loa là công trình đồ sộ, vững chắc, vừa là kinh đô, vừa công trình bảo vệ quốc gia, hiện nay vẫn còn dấu tích (đọc câu ca dao). Cổ Loa là biểu tượng của nền văn minh Việt Cổ rất đáng tự hào.
5/ Nhà nước Âu Lạc sụp đổ.
-Năm 207 trước công nguyên Triệu Đà đem quân xâm lược Âu Lạc. Quân dân Âu Lạc với vũ khí tốt, tinh thần chiến đấu dũng cảm, có thành Cổ Loa kiên cố, có quân đội mạnh, có tướng giỏi, đã đánh bại được quân Triệu Đà, giữ vững được độc lập.
-Năm 179 trước công nguyên sau khi chia rẽ nội bộ (tướng giỏi như Cao Lỗ, Nồi Hầu phải bỏ về quê), Triệu Đà dùng mưu tấn công và chiếm được Âu Lạc. Âu Lạc rơi vào ách đô hộ của nhà Triệu.
– Bài học Lsử: Bài học xương máu, do chủ quan, quá tự tin vào lực lượng => An Dương Vương mắc mưu kẻ thù, nội bộ không còn thống nhất để cùng nhau chống giặc…đây là bài học lớn về chống ngoại xâm của lịch sử DT.
Em hãy nêu điểm giống nhau và khác nhau của nhà nước Văn Lang- Âu Lạc ?
– Giống: Tổ chức nhà nước.
– Khác: + Kinh đô- Văn Lang: trung du (B.Hạc- V.Phú).
+ Âu Lạc: đồng bằng (Cổ Loa -ĐA- HN)
=> Âu Lạc có thành Cổ Loa, vừa là kinh đô vừa là trung tâm chính trị, kinh tế, là công trình quân sự bảo vệ an ninh quốc gia => uy quyền của An Dương Vương cao hơn vua Hùng.
Triệu Đà đem quân xâm nước Âu Lạc vào thời điểm nào ?
Trình bày trận đánh trên lược đồ: Quân của Triệu Đà kéo vào nước ta theo đường sông Thương, tiến xuống vùng Tiên Du (Tiên Sơn- Bắc Ninh) và vùng núi Vũ Ninh (Quế Võ- Bắc Ninh), quân dân Âu Lạc từ Cổ Loa kéo lên chặn đánh giặc ở Tiên Du, Vũ Ninh. Tại đây quân ta với “nỏ thần” (nỏ của tướng Cao Lỗ chế tạo), đã chặn đánh giặc rất ác liệt, quân của Triệu Đà không thể tiến sâu đành giảng hoà rút lui.
=>Nhưng với ý đồ xâm lược Âu Lạc,Triệu Đà ngấm ngầm tập hợp thêm lực lượng…bí mật tiến hành kế li gián, dò xét phá vỡ lực lượng của ADV.
Các em đã học truyện “ Mị Châu-Trọng thuỷ”, câu chuyện đó nói lên điều gì ?
Mất cảnh giác nên ADV đã để Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà năm 179 TCN .
Theo em sự thất bại của ADV để lại cho đời sau bài học gì?
Như vậy ADV vừa có công vừa có tội (công dựng nước, tội mất cảnh giác để nước ta rơi vào tay Triệu Đà, mở đầu hơn 1000 năm Bắc thuộc.
Kiến thức chính cần ghi nhớ:
- Thấy được giá trị thành Cổ Loa.
- Thành Cổ Loa là trung tâm chính trị, kinh tế, quân sự của nước Âu Lạc.
- Thành Cổ Loa là công trình quân sự độc đáo, thể hiện được tài năng quân sự của ông cha ta.
- Do mất cảnh giác nhà nước Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà.