Sau chiến tranh đã để lại hậu quả nặng nề, nhà Trần đã làm gì để phát triển kinh tế, văn hóa, khoa học, quân sự và đã đạt được những thành tựu gì?
I. Sự phát triển kinh tế.
1. Tình hình kinh tế sau chiến tranh.
* Nông nghiệp:
-Công cuộc khai khẩn đất hoang thành lập làng xã được mở rộng, đê điều được củng cố.
-Các vương hầu quí tộc chiêu tập dân nghèo đi khai hoang lập điền trang. Nhà Trần ban thái ấp cho quý tộc.
– Được phục hồi và phát triển.
* Thủ công nghiệp:
-TCN do nhà nước quản lý được mở rộng, nhiều ngành nghề khác nhau gồm tráng men, dệt, đóng thuyền, chế tạo vũ khí.
-TCN trong nhân dân phổ biến và phát triển, nghề mộc, xây dựng, đúc đồng, rèn sắt…
* Thương nghiệp:
– Việc trao đổi buôn bán trong và ngoài nước được đẩy mạnh.
– Nhiều trung tâm kinh tế được mở ra trong cả nước tiêu biểu là Thăng Long, Vân Đồn.
2. Tình hình xã hội sau chiến tranh.
– Xã hội ngày càng phân hóa sâu sắc.
– Tầng lớp thống trị: Vua,vương hầu,quý tộc.quan lại,địa chủ
– Tầng lớp bị trị: Thợ thủ công, thương nhân, nông dân tá điền, nông nô, nô tì.
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
1. Đời sống văn hóa:
– Các tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhân dân(tục thờ cúng tổ tiên và các anh hùng dân tộc)
– Đạo phật tuy vẫn phát triển nhưng không bằng thời Lí.
– Nho giáo ngày càng phát triển, địa vị ngày càng cao và được trọng dụng do nhu cầu xây dựng bộ máy nhà nước.
– Các hình thức sinh hoạt văn hóa văn hóa dân gian: ca hát, nhảy múa chèo tuồng ,các trò chơi….vẫn duy trì phát triển
2. Văn học:
– Nền văn học (bao gồm cả văn học chữ Hán và chữ nôm )chứa đựng nhiều nội dung phong phú đậm đà bản sắc dân tộc,chứa đựng sâu sắc lòng yêu nước ,tự hào dân tộc,được phát triển mạnh ở thời Trần, làm rạng rỡ văn hóa Đại Việt.
3. Giáo dục và khoa học kỹ thuật
Giáo dục: trường học mở ra ngày càng nhiều, các kỳ thi chọn người giỏi được tổ chức thường xuyên.
* Khoa học kỹ thuật:
+ Lập ra quốc sử viện
+ 1272 bộ Đại Việt sử ký ra đời.
+ Quân sự, Hồ Nguyên Trừng và các thợ thủ công chế tạo được súng thần công và đóng các loại thuyền lớn.
– y học , có Tuệ Tỉnh.
4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:
– Nhiều công trình kiến trúc có giá trị ra đời. Tháp Phổ Minh, Thành Tây Đô.
– Nghệ thuật chạm, khắc tinh tế.
Kiến thức quan trọng trong bài Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần
Kiến thức:
- Nắm những nét chủ yếu về tình hình kinh tế, xã hội nước ta sau chiến thắng chống Mông Nguyên lần thứ 3.
- Nắm được những thành tựu phản ánh sự phát triển của văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật thời Trần.
- Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ta dưới thời lý rất phong phú,đa dạng.
- Một nền văn học phong phú mang đậm bản sắc dân tộc làm rạng rỡ cho nền văn hóa Đaị Việt .
- Giáo dục,khoa học kĩ thuật thời Trần đạt tới trình dộ cao,nhiều công trình nghệ thuật tiêu biểu.
Kĩ năng:
- Giúp học sinh nhìn nhận sự phát triển về xã hội và văn hóa qua phương pháp so sánh với thời kì trườc.
- Phân tích đánh giá nhận xét những thành tựu văn hóa đặc sắc.
Tư tưởng: Bồi dưỡng ý thức dân tộc và niềm tự hào về môt thời lịch sử có nền văn hóa riêng mang đậm bản sắc dân tộc.