1. Tiền đề:
-Ngoại thương rất phát triển tích luỹ gắn liền với tích luỹ nguyên thuỷ. buôn bán len dạ với giá độc quyền, không ngừng cướp bóc và mở rộng thuộc địa. Hệ thống thuộc địa rộng lớn trở thành thị trường và nơi cung cấp nguyên liệu.
-Buôn bán nô lệ
-Nền NN tư bản tạo thuận lợi cho sự phát triển CN.
– Nhà nước quân chủ chuyên chế ủng hộ giai cấp tư sản. Các đạo luật về ruộng đất , luật bảo vệ quyền lợi của giai cấp tư sản , luật cấm xuất khẩu các công cụ máy móc và bản vẽ kỹ thuật , luật cấm lao động kỹ ra nước ngoài.
– Phát mih: con thoi(1733), kéo sợi (1768), dệt (1785), máy hơi nước(1784)
2. Diễn biến:
– con thoi(1733), kéo sợi (1768), dệt (1785), máy hơi nước(1784)
-kĩ thuật luyện kim ( pp chế than cốc ) 1735, pp luyện gang thành sắt(1784) => tìm ra nguyên vật liệu mới thay thế gỗ!
-1784: máy hơi nước biểu tượng của thời kỳ phát triển của CNTB.
– máy phay, bào, tiện (1789) => ngành cơ khí chế tạo ra đời
-pt’ CN => pt’ giao thông vận tải (đường sắt, thủy).
– 1825 đoạn đường sắt đầu tiên đánh dấu cách mạng công nghiệp Anh cơ bản hoàn thành.
Nhận xét:
-Tiến trình CMCN gắn liền với sự ra đời của các phát minh sáng chế về kĩ thuật
-Nhu cầu thực tiễn liên tục đặt ra yêu cầu phải cải tiến công cụ LĐ.
-Cạnh tranh là động lực, lợi nhuận là động cơ thúc đẩy các nhà sx thực hiện thay thế các LĐ thủ công bằng LĐ cơ khí
3. Đặc điểm:
-Bắt đầu từ CN nhẹ( dệt, kéo sợi) sau đó lan sang CN nặng ( luyện kim cơ khí).
-Diễn ra tuần tự từ thấp đến cao( từ thủ công đến nửa cơ khí đến cơ khí hoàn toàn)
-Từ sx máy công cụ đến sx máy truyền lực và đỉnh cao là máy hơi nước.
4. Tác động
-Sx bằng máy => năng suất LĐ tăng, chi phí cho sx giảm=> sức mạnh của ngành đại CN cơ khí đc thể hiện
– CN thúc đẩy mở rộng, phát triển thương mại và tín dụng
– CN ngày càng chiếm ưu thế, dệt và kéo sợi luôn đóng vai trò trung tâm.
-Thúc phân bố lại lực lượng sx và phân công lại LĐ xã hội:
+Hình thành các trung tâm CN .
+đô thị hóa nhanh nhìu tp mới Liverpool, Birmingham…
+ nông thôn giảm nhanh chóng (1811 là 35% đến 1871 còn 14,2%)
-giai cấp Vô sản ra đời.
-thay đổi vị thế của nước Anh trong nền KT thế giới.
+là “công xưởng của thế giới” 1848 45% giá trị sản lượng CN thế giới
+ trung tâm thương mại và tín dụng quốc tế 1870, 38% tổng mức hàng hóa lưu chuyển trên thế giới