1. Chiến thắng Việt Bắc thu – đông 1947 :
a. Hoàn cảnh lịch sử :Tháng 3/1947, Bôlae sang làm Cao ủy Pháp ở đông Dương, vạch kế hoạch tiến công Việt Bắc, tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và quân chủ lực, triệt đường liên lạc quốc tế của ta, nhanh chóng giành thắng lợi quân sự, lập chính phủ bù nhìn và kết thúc chiến tranh.
b. Âm mưu của Pháp : Huy động 12.000 quân và hầu hết máy bay ở đông Dương tiến công Việt Bắc.
– Sáng ngày 7/10/1947 :
+ Quân dù Pháp chiếm Bắc Cạn, Chợ Mới, Chợ đồn …
+ Quân cơ giới từ Lạng Sơn theo đường số 4 lên Cao Bằng, rồi vòng xuống Bắc Cạn theo đường số 3, bao vây phía đông và bắc Việt Bắc.
– Ngày 9/10/1947, bộ binh và lính thủy đánh bộ Pháp từ Hà Nội ngược sông Hồng, sông Lô lên Tuyên Quang, đánh đài Thị, bao vây phía tây Việt Bắc. Tạo thế gọng kìm bao vây Việt Bắc.
c. Diễn biến :
– Ngày 15/10/1947, đảng chỉ thị: “Phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp”.
– Trên khắp các mặt trận, quân dân ta anh dũng chiến đấu đẩy lui địch:
+ Mặt trận đường số 3, ta đánh hơn 20 trận, buộc Pháp rút khỏi Chợ đồn, Chợ Rã… cuối tháng 11/1947.
+ Mặt trận đường số 4, ta phục kích ở Bản Sao – đèo Bông Lau (30/10/1947), phá hủy 27 xe, bắt sống 240 địch. đường số 4 trở thành “con đường chết”, địch lâm vào thế cô lập phải rút khỏi Bản Thi.
+ Mặt trận sông Lô, ta chặn đánh địch ở đoan Hùng (25/10), Khe Lau (10/11), đánh chìm nhiều tàu chiến, canô địch . Bẻ gãy hai gọng kìm đông – Tây của Pháp. Ngày 19/12/947, Pháp phải rút khỏi Việt Bắc.
– Ở các mặt trận khác: quân ta kiềm chế, không cho địch tập trung binh lực vào các chiến trường chính.
d. Kết quả và ý nghĩa :
– Ta tiêu diệt hơn 6000 tên địch, bắn rơi 16 máy bay, bắn chìm 11 tàu chiến và ca nô.
– Tinh thần binh lính Pháp hoang mang, dư luận Pháp phẫn nộ.
– Cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn, bộ đội chủ lực của ta trưởng thành.* Ý nghĩa :
– Cuộc kháng chiến chống Pháp chuyển sang giai đoạn mới: Pháp buộc phải chuyển từ “đánh nhanh thắng nhanh” sang “đánh lâu dài” với ta.
– Lực lượng so sánh giữa ta và địch bắt đầu thay đổi theo chiều hướng có lợi cho ta.
2. đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện :
đảng và Chính phủ thực hiện phương châm chiến lược “đánh lâu dài”, phá âm mưu mới của địch, tăng cường lực lượng vũ trang nhân dân, đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân toàn diện.
– Quân sự, chủ trương vận động nhân dân thực hiện vũ trang toàn dân, phát động chiến tranh du kích.
– Chính trị, năm 1949, quyết định tổ chức bầu cử Hội đồng nhân dân và Uỷ ban kháng chiến hành chính ở các cấp. Tháng 6/1949, Việt Minh và Hội Liên Việt quyết định tiến tới thống nhất hai tổ chức từ cơ sở đến trung ương.
– Kinh tế, chủ trương vừa ra sức phá hoại kinh tế địch vừa đẩy mạnh xây dựng và bảo vệ nền kinh tế dân chủ nhân dân có khả năng tự cấp tự túc.
– Văn hoá, giáo dục, năm 1848, Tổng bí thư Trường Chinh đọc báo cáo “Chủ nghĩa Mác và vấn đền văn hoá Việt Nam”, nên rõ nền văn hoá mới cách mạng Việt Nam được xây dựng theo phương châm : Dân tộc – Khoa học – đại chúng. Tháng 7/1970, Chính phủ đề ra chủ trương cải cách giáo dục phổ thông, thay hệ thống giáo dục 12 năm bằng hệ thống giáo dục 9 năm, hướng giáo dục phục vụ kháng chiến và kiến quốc, đặt nền móng cho nền giáo dục dân tộc dân chủ nhân dân.
Mở rộng : Tại sao nói với chiến thắng Việt Bắc, quân và dân ta đã đánh bại hoàn toàn chiến lược “đánh nhanh thắng nhanh” của thực dân Pháp ?
+Ngay từ đầu cuộc chiến tranh, Pháp thực hiện âm mưu đánh nhanh thắng nhanh. Cuộc tấn công lên Việt Bắc nằm trong âm mưu đó, nhưng thực dân Pháp không đạt được những mục tiêu chiến lược đề ra là tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và bộ đội chủ lực của ta, nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
+Với chiến thắng Việt Bắc, quân dân ta đã đánh bại hoàn toàn chiến lược đánh nhanh thắng nhanh của địch, buộc chúng phải chuyển sang đánh lâu dài với ta.