Năm 981 mối quan hệ giữa 2 nước được củng cố nhưng từ giữa thế kỷ XI, quan hệ 2 nước bị cắt đứt bởi nhà Tống có những hành động khiêu khích xâm lược đại Việt.
I. GIAI ĐOẠN THỨ MỘT (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
– Thế kỉ XI nhà Tống gặp phải khó khăn về kinh tế ,chính trị
– Xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước.
– Nhà Tống xúi Cham-pa đánh Đại Việt,ngăn cản việc trao đổi buôn bán giữa 2 nước…
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ.
a. Nhà Lý chuẩn bị:
– Nhà lý chủ động tiến hành các biện pháp chuẩn bị đối phó.
– Cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy tổ chức kháng chiến.
– Chủ trương của nhà Lý:Tấn công trước để phòng vệ.
b. Diễn biến:
– Tháng 10-1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân, chia làm 2 đạo tấn công vào đất Tống.
– Lý Thường kiệt đã cho yết bảng nói rõ mục đích cuộc tiến công tự vệ của mình.
– Sau 42 ngày đêm quân ta đã làm chủ thành Ung Châu tướng giặc phải tự tử.
c. Ý nghĩa: Làm thay đổi kế hoạch và làm chậm lại cuộc tấn công xâm lược của nhà Tống vào nước ta .
II. GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 – 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ
a. Nha Lý chuẩn bị
– Nhà Lý ra lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị đề phòng
– Chọn phòng tuyến sông Như Nguyệt làm nơi đối phó với quân Tống.
b. Diễn biến
– Cuối năm 1076 quân Tống kéo vào nước ta
– 1077 nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ để cản bước tiến của giặc.
– Lý Kế Nguyên đã mai phục và đánh 10 trận liên tiếp ngăn bước tiến đạo quân thủy của giặc
c.Kết quả:Quân Tống đóng quân ở bờ bắc sông Cầu không lọt vào sâu được
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt
a. Diễn biến
– Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt làm chúng không tiến vào được.
– Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông bắt ngờ đánh vào đồn giặc.
b. Kết quả:
– Quân giặc “mười phần chết đến năm sáu phần”.
– Quách Qùy chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước.
c. Ý nghĩa:
– Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
– Củng cố nền độc lập tự chủ của dân tộc.
– Đập tan mộng xâm lược Đại Việt của nhà Tống
Kiến thức cần nhớ bài Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống
Kiến thức:
- Âm mưu xâm lược nước ta của nhà Tống là bành trướng lãnh thổ, đồng thời để giải quyết khó khăn về tài chính và xã hội trong nước.
- Cuộc tiến công tập kích sang đất Tống của Lý Thường Kiệt là hành động chính đáng.
Kỹ năng:
- Sử dụng lược đồ để tường thuật cuộc tiến công vào đất Tống do Lý Thường Kiệt chỉ huy.
- Phân tích, nhận xét, đánh giá các sự kiện lịch sử.
Tư tưởng:
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc và biết ơn người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt có công lao lớn với đất nước.
- Bồi dưỡng lòng dũng cảm, nhân ái và tình đoàn kết dân tộc.