Khả năng của người Việt trong việc tận dụng và ứng phó với môi trường tự nhiên thể hiện ở lĩnh vực văn hóa vật chất là :
Văn hóa sản xuất vật chất đó là quá trình cải tạo và chinh phục tự nhiên, chinh phục đầm lầy, lấn biển đắp đê chống lũ tạo thành những vùng đồng bằng chân thổ chuyên canh lúa nước một cách ổn định.
Văn hóa ẩm thực thể hiện trong cơ cấu bữa ăn của người Việt thường có 3 thành phần chính: cơm, rau, cá, văn hóa ẩm thực của người Việt mang tính tổng hợp, tính cộng đồng và tính mực thước ngoài ra còn thể hiện tính linh hoạt trong ăn uống theo mùa, theo vùng miền biểu hiện của lối ứng xử thích nghi của nền kinh tế tiểu nông tự túc tực cấp.
Văn hóa trang phục vừa là cách ứng phó với tự nhiên vừa là cách làm đẹp, chú trọng tính bền chắc, kín đáo, ưa màu sắn âm tính.
Văn hóa ở và đi lại thể hiện trong việc ứng phó với tự nhiên biểu hiện ở chỗ: chọn vật liệu làm nhà, kiến trúc nhà, không gian ngôi nhà, chọn đất chọn hướng nhà.
Văn hóa đi lại: chú trọng đường thủy và kém phát triển về đường bộ do sông ngòi chằng chịt nền kinh tế tự cung tự cấp và lối sống nông nghiệp định cư.