Truyện cổ tích Việt Nam
LÀM CHO CÔNG CHÚA NÓI ĐƯỢC
Ngày xửa ngày xưa ở nước nọ có nàng công chúa con gái một ông vua nổi tiếng vì nhan sắc vô cùng xinh đẹp, tuy nhiên lại có điều rất đặc biệt là nàng công chúa này lại rất ít điều và ít lời, bình thường lời nói cũng rất hà tiện. Chỉ trừ những trường hợp thật sự cần thiết, chứ rất ít khi nàng chịu chủ động nói chuyện với ai.
Ngày kia, khi công chúa đến tuổi phải lấy chồng thì nhà vua lập tức cho dán niêm yết ở khắp mọi nơi, người cho phép tất cả những chàng trai ở trong nước, dù cho là người sang hoặc là kẻ hèn, dù là ở nông thôn hay sinh sống nơi thành thị, chỉ cần người nào có thể làm cho công chúa con gái mình có thể nói ba câu, người lập tức sẽ chọn người đó làm phò mã. Tuy nhiên trong vòng một ngày không thể làm xong thì sẽ phải chịu đánh đủ một trăm trượng rồi đuổi về.
Tin tức nhà vua kén rể ngay lập tức được loan truyền đi khắp các ngõ ngách trong đất nước, từ khắp nơi có không biết bao nhiêu chàng trai tới để thử vận may. Trong số những người đến xin được thử thách cũng không thiếu những vương tôn công tử, tuy nhiên thì kết quả đều là thất bại, cuối cùng còn phải nhận một trận đòn đau đến thịt nát máu rơi rồi ra về. Cũng bởi vì thế mà nhiều năm qua đi hoàng gia vẫn không tuyển được phò mã nào ưng ý.
Vào một ngày kia, từ đâu xuất hiện một chàng trai khá trẻ tuổi, nhìn bề ngoài có vẻ rất khốn khổ, trông cũng khá là ngốc nghếch, chàng tên Mồ Côi. Chàng tới cổng hoàng thành để xin vào thử thách . Nhưng vì nhìn vẻ ngoài chàng lôi thôi lếch thếch quá nên bọn lính canh đều không muốn để chàng vào. Tuy nhiên thì niêm yết đã dán, y lệnh nhà vua, chúng đành phải chấp nhận cho chàng vào trong.
Theo lệ thường, có người đến dẫn chàng Mồ Côi vào trong hoàng cung, sau khi để cho chàng đọc kỹ tờ niêm yết mới để cho chàng ở lại sân ngay trước lầu của nàng công chúa. Bọn họ cũng sẽ cho người đến báo tin cho công chúa để nàng biết đường chuẩn bị. Cùng lúc đó cũng có một nhóm quan lại đã được cắt đặt sẵn tới ngồi nghiêm chỉnh phía sau màn, nhiệm vụ chính là theo dõi và chứng thực chuyện công chúa nói chuyện hay là không.
Sự việc diễn ra như sau. Buổi sáng ngày ấy thì người ta trông thấy Mồ Côi vào trong sân, chàng không hề có ý định nghĩ cách để tiếp xúc cùng công chúa, mà chỉ chăm chú lo cho bữa cơm trưa của bản thân. Chàng đi khắp nơi hỏi mượn nồi, rồi lại đi xin củi, sau đó thì vo gạo, rồi tìm lấy mấy hòn đá để kê bếp ngay bên thềm. Tuy nhiên chàng chỉ nhặt hai hòn đá kê làm bếp, nhưng vì đít nồi tròn khiến cho nồi đặt lên đều bị đổ, liên tiếp mấy lần. Mỗi một lần nồi bị đổ, Mồ Côi vẫn không nản, chàng kiên nhẫn chỉnh sửa lại vị trí của hòn đá rồi lại đặt nồi lên, nhưng dù cho chàng có sửa soạn bao nhiêu thì lúc đặt nồi lên trên nó cũng cứ chông chênh chực đổ.
Lúc ấy công chúa cũng đang ngồi phía trên lầu mà nhìn xuống phía dưới, khi trông thấy chàng trai kia cứ loay hoay không ngừng cùng hai hòn đá, đặt bao nhiêu lần cũng không có lần nào cái nồi được vững cả. Nàng cứ nhìn, nhìn mãi rồi cũng cảm thấy rất bực mình. Khi thấy cái nồi kia lại nghiêng nghiêng chuẩn bị đổ thì nàng liền nói chõ xuống dưới:
– Tìm thêm một hòn đá nữa rồi kê!
Nghe thấy công chúa nói, Mồ Côi nghe lời, cũng chẳng nói chẳng rằng mà đi tìm thêm hòn đá nữa về kê, lúc này chàng đặt nồi lên mới được vững. Rồi chàng đem bỏ gạo đã vo sạch vào trong nồi, tiếp theo thì đánh đá lửa. Nhưng chàng cứ đánh đi rồi đánh lại không biết bao nhiêu lần nhưng vẫn không thể được. Bởi vì chàng cứ đặt bùi nhùi lên trên đá, vì thế nên tia lửa có bật ra cũng không thể nào mà bén vào bùi nhùi được. Chàng cứ ngồi đó đánh đá lửa đến no nê rồi chán chê thì vẫn chẳng ăn thua, bởi vì cứ mỗi lần không đánh được lửa, chàng chỉ chăm chăm đem hòn đá sửa soạn chứ không hề soạn lại bùi nhùi.
Từ trên lầu trông xuống, nàng công chúa cũng cảm thấy sốt hết cả ruột, vào lần đánh thứ mấy mươi rồi, nàng không nhịn được mà lại chõ xuống nói:
– Mau đặt bùi nhùi kia xuống bên dưới!
Mồ côi hệt như một cái máy, nghe lời của công chúa, đem vị trí của chỗ bùi nhùi kia chỉnh lại, quả nhiên khi đã đổi vị trí, chàng thử đánh lửa lại thì thấy nó bén ngay. Chàng cũng chẳng thèm mở miệng nói lời nào, cảm ơn cũng không có, vẫn cứ cặm cụi mà làm tiếp công việc nấu ăn của mình thôi. Sau một thời gian thì cơm và canh cũng đã chín cả, Mồ Côi tiện bếp nấu luôn một ấm nước chè nữa.
Khi thấy nước đã sôi, chỉ còn lại việc rót nước ấy từ trong ấm vào trong cái bầu nậm chàng thường hay mang theo bên mình. Miệng của cái bầu nậm khá bé, còn miệng ấm lại rất rộng, bởi vậy nên chàng rót nước toàn bị chảy ra ngoài. Chàng lại cố gắng sửa soạn tránh nước chè bị đổ ra cho khỏi lãng phí, tuy nhiên thì lần nào thử cũng đều mất công, mà nước chè thì vẫn cứ lênh láng hết ra bên ngoài. Nhìn thấy, công chúa cũng bực mình lắm mới nói:
– Đem một chiếc đũa mà đặt vào đấy!
Và Mồ Côi cũng cúi đầu mà làm theo lời công chúa. Quả nhiên là nước chè cứ theo đầu chiếc đũa mà chảy gọn vào trong bầu nậm. Lúc bấy giờ thì vị quan có nhiệm vụ theo dõi sự việc liền tới bẩm báo lại cho nhà vua, quan tâu:
– Muôn tâu bệ hạ. Hạ thần ghi chép đã xong, công chúa quả đã nói với chàng trai trẻ tuổi kia đến lần thứ ba rồi!
Nhà vua vô cùng ngạc nhiên, lập tức hạ lệnh cho người dẫn Mồ Côi đến để xem mặt. Nhưng lúc thấy chàng cả người ăn mặc thì lôi thôi, lếch thếch thì người lại không hài lòng lắm. Tuy nhiên nghĩ tới việc có không biết bao nhiêu người tới để làm con gái mình nói chuyện không được, mà người này có thể thông qua thì chắc cũng phải có được tài năng gì xuất chúng lắm. Hơn nữa, làm một ông vua thì không cho phép được hai lời, cuối cùng nhà vua cũng quyết định đồng ý cho Mồ Côi lấy công chúa con gái mình.