Xây dựng các phương án chính sách xã hội dực vào các nguyên tắc sau đây:
Xác định các phương án chính sách có thể thực hiện được mục tiêu:
Nghiên cứu đưa ra được toàn bộ các phương án chính sách xã hội mà mỗi phương án đều có khả năng giải quyết được vấn đề xã hội theo mục tiêu chính sách xã hội đã xác định.
Đối với một số phương án phải xác định các giải pháp thực hiện mục tiêu, trả lời những câu hỏi:
Làm gì để thực hiện mục tiêu? Làm như thế nào để thực hiện mục tiêu?
Thực hiện mục tiêu bằng những công cụ nguồn lực nào? Tuy nhiên trên thực tế có sự hạn chế về mặt thời gian, thông tin nguồn lực… nên chỉ xác định những phương án như:
– Phương án dễ nhận biết (dễ thực hiện)
– Phương án giải quyết những vấn đề xã hội mang tính ngắn hạn, thường xuất phát từ những kinh nghiệm của người khác.
– Những phương án mà ngay từ đầu chúng ta thấy là tốt nhất, tối ưu nhất.
Việc đưa ra những phương án chính sách xã hội đòi hỏi nhà hoạch định phải dựa trên cơ sở lý luận vững chắc, ý kiến của các chuyên gia và cơ sở thực tiễn.
– Dựa trên những cơ sở lý luận vững chắc để giải quyết những vấn đề trong những điều kiện nhất định.
– Dựa trên cơ sở về mặt thực tiễn, cần có đầy đủ, chính xác, kịp thời… những thông tin về môi trường bên ngoài và bên trong của hệ thống mà ta sẽ xây dựng chính sách xã hội cho nó
– Dựa vào ý kiến chuyên gia, tuy nhiên cần phải phân tích, xem xét cẩn thận trong khi sử dụng.
Xây dựng các phương án chính sách phải dựa trên cơ sở:
- Mục tiêu của chính sách
- Khả năng của nguồn lực có thể huy động
- Các mô hình lý thuyết về xây dựng chính sách xã hội.
- Nghiên cứu kinh nghiệm trong và ngoài nước về việc hoạch định cách chính sách tương tự
- Ý kiến của người không trong ban hoạch định chính sách ( để có cái nhìn tổng quan hơn )
Khi giải quyết vấn đề bất kì của chính sách xã hội cần có nhiều phương án để lựa chọn, phải xác định được các điều kiện khách quan và chủ quan chi phối nó để đảm bảo chấp nhận được.
Trong mỗi phương án luôn phải sác định hai yếu tố cơ bản: