Giao lưu và tiếp biến với văn hóa phương Tây đặc biệt ở nửa sau của thế kỷ XII đã tạo bước chuyển có tính chất bước ngoặt trong sự phát triển của văn hóa Việt Nam.
Giao lưu với văn hóa phương Tây đã từng phát triển rất sớm trong lịch sử. Nghiên cứu văn hóa khảo cổ người ta thấy trong văn hóa Óc Eo có nhiều di vật của cư dân La Mã cổ đại, chứng tổ họ đã có những quan hệ thương mại quốc tế rộng rãi. Thế kỷ XVI , các linh mục phương Tây đã vào truyền giáo ở vùng Hải Hậu (nay thuộc tỉnh Nam Định) và chúa Trịnh vua Lê ở Đàng ngoài cũng như các chúa Nguyễn ở Đàng Trong, rồi nhà Tây Sơn đeu có quan hệ phương Tây. Tuy nhiên, giao lưu văn hóa toàn diện thực sự diễn ra khi Pháp xâm lược Việt Nam.
Qúa trình giao lưu văn hóa VN và văn hóa phương Tây giai đoạn này đã khiến người VN thay đổi lại cấu trúc nền văn hóa của mình và đi vào vòng quay văn minh công nghiệp.Diện mạo văn hóa VN thay đổi theo các phương diện:
-Chữ Qu ốc ngữ:chữ Qu ốc ngữ ra đời,từ chỗ là chữ để các giáo sĩ truyền bá đạo Thiên chúa đã trở thành loại chữ được sử dụng phổ biến trong nhân dân.Hãy cùng tìm hiểu sự ra đời của chữ Quốc ngữ.
Vào thế kỷ XVII,các nước phương Tây thường xuyên sang VN buôn bán qua con đường biển.Tiếp theo đó là các vị giáo sĩ Bồ Đào Nha sang để truyền bá Thiên Chúa Giaso.Để thuận lợi cho con đường giảng đạo và ghi chép lại tài liệu cho người bản xứ,các giáo sĩ người Bồ Đào Nha này đã dùng kí tự trong bảng chữ cái Bồ Đào nha,La tinh và Hi Lạp để phiên âm giọng người Việt.
-Sự xuất hiện của các phương tiện văn hóa như:nhà in,máy in ở VN..
-Sự xuất hiện của báo chí,nhà xuất bản
-Sự xu ất hiện của một loạt các thể loại ,loại hình văn nghệ mới như tiểu thuyết,thơ mới,điện ảnh,kịch nói,hội họa…
Điều đáng quan tâm ở đây là sự tiếp xúc này xảy ra trong điều kiện nước ta vừa phải đánh đuổi quân xâm lược,vừa phải tiếp nhận nền văn hóa Tây phương tiên tiến để hiện đại hóa đất nước.Chỉ trong một thời gian ngắn mà diện mạo đất nước đã thay đổi hẳn,rời bỏ phương thức sản xuất châu Á.